آشنایی با انسان شناسی علم و فن آوری

انسان شناسی علم و فناوری شاخه ای از انسان شناسی فرهنگی-اجتماعی ست که در حوزه میان رشته ای مطالعات علم و فناوری (Science and Technology Studies: STS) قرار میگیرد. از ویژگی های این شاخه: باور به چندگانگي حقيقت و واقعيت (از جمله علم)؛ نقش انکارناپذير “قدرت” (سرمايه اقتصادي، سياسي، اجتماعي، زیستی…) در همه چيز (از جمله علم)؛ جدا نبودن جامعه مدنی (روزمره) از فعالیت ها، شخصیت ها، رویدادها، و حقایق (والای) علمی؛ و دید انتقادی نسبت به گفتمان های غالب همراه با ارائه گفتمان های جایگزین.  با فاصله گرفتن از بيانيه هاي کلي در مورد اينکه علم چيست يا چه بايد باشد، انسان شناسي مهم ترين ابزار خود يعني مردم نگاری(ethnography)  را به کار مي گيرد تا داستانهايي متفاوت از تولید، توزیع، و مصرف علم توسط افراد خاص با ابزارهای خاص در مکان ها و زمان هاي خاص بگويد و بدین ترتیب الگوهايي تازه براي انديشيدن درباره خود، ديگري، و جهان در اختيار مخاطبين بگذارد. بازنمودن پيچيدگي ها، بي ثباتي ها، گوناگوني ها، و بي قاعدگي هاي آنچه به صورت يک کليت واحد “علم” مي ناميم خود مستلزم نوعي ساختارشکني و پرسمان سازي فضاهاي ذهني ساخته شده و گفتمان هاي معمول درباره علم است.

منابعی برای آشنایی بیشتر:

1. Biagioli Mario (Ed.), The Science Studies Reader, Routledge, 1999
2. Downey, Gary Lee, and Joseph Dumit (Eds.), Cyborgs & Citadels: Anthropological Interventions in Emerging Sciences and Technologies, School of American Research Advanced Seminar Series, 1997
3. ّFisher, Michael, “Technoscientific Infrastructures & Emergent Forms of Life: A Commentary,” in American Anthropologist, Issue 1, 2005
4. ّFisher, Michael, “Culture and Cultural Analysis as Experimental Systems, in Cultural Anthropology, Issue 1, 2007
5. ّFisher, Michael, “Four Genealogies for a Recombinant Anthropology of Science and Technology,” in Cultural Anthropology, Issue 4, 2007
6. Latour, Bruno, Laboratory Life: The Social Construction of Scientific Facts, Princeton University Press, 1986
7. Latour, Bruno, Science in Action: How to Follow Scientists and Engineers through Society, Harvard University Press, 1987
8. Marcus, George (Ed.), Technoscientific Imaginaries: Conversations, Profiles, and Memoirs (Late Editions: Cultural Studies for the End of the Century, University of Chicago Press, 1995
9. Marcus, George, and James Clifford (Eds.), Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography, University of California Press, 1986
10. Marcus, George, and Michael Fischer (Eds.), Anthropology as Cultural Critique: An Experimental Moment in the Human Sciences, University of Chicago Press, 1986
11. Marcus, George, Ethnography Through Thick and Thin, Princeton University Press, 1998
12. Ong, Aihwa, and Stephen Collier (Eds.), Global Assemblages: Technology, Politics, and Ethics as Anthropological Problems, Blackwell Publishing, 2005

منبع: وبلاگ انسان شناسی علم دکتر نهال نفیسی